Motywacja działa jak motor napędowy. Dzięki niej jesteśmy w stanie pracować szybciej i osiągać lepsze efekty. Tylko jak zbudować i utrzymać wysoką motywację u pracowników? Jakie motywatory do pracy są najskuteczniejsze?

Dlaczego warto dbać o odpowiednią motywację pracowników?

Świadomy pracodawca wie, jak ważne jest nieustanne i skuteczne motywowanie pracowników. Motywacja napędza do działania. Zmotywowany pracownik to wydajny pracownik, który z łatwością wykonuje swoje zadania zawodowe, chętnie angażuje się w nowe projekty i błyskawicznie pokonuje wszelkie przeszkody, jakie pojawiają się na drodze do celu. Zmotywowany pracownik często wychodzi z własnymi inicjatywami i proponuje nieszablonowe, innowacyjne rozwiązania, co przekłada się na rozwój całej firmy.

Motywacja to jeden z ważnych czynników budujących atmosferę w zespole. Osoby, które są zmotywowane do działania i chcą osiągać znakomite efekty, lepiej czują się w pracy, chętnie do niej przychodzą i rozsiewają wokół siebie pozytywną atmosferę.

Co więcej, motywacja może wyraźnie zmniejszać wskaźnik rotacji pracowników. Osoby, które czują się docenione i spełnione w firmie, nie szukają nowej pracy. Czują lojalność i przywiązanie wobec obecnego pracodawcy, który dba o ich dobro i satysfakcję z wykonywanych obowiązków. Aspekt ten jest szczególnie ważny na dzisiejszym rynku pracy, z którego powoli odpływają pokolenia Baby Boomers, a na ich miejscach pojawiają się osoby urodzone pod koniec lat 90. XX wieku. Pracownicy z nowego pokolenia wymagają od pracy czegoś innego. Potrzebują dobrej atmosfery w pracy, satysfakcjonującego i ciekawego zajęcia oraz odpowiednich motywatorów do pracy.

Motywacja pozytywna czy negatywna?

Motywację możemy podzielić na pozytywną i negatywną. Elementami tej pierwszej jest system nagród i pochwał. Motywacja pozytywna to nie samo wynagrodzenie, ale także premie dodatkowe, benefity takie jak możliwość uczestnictwa w prestiżowym wydarzeniu branżowym, elastyczny czas pracy, czy też ustne wyrazy uznania. Motywacja pozytywna napędza do działania. Pracownik wie, że za dobrą pracę i wybitne osiągnięcia czeka go nagroda.

Motywacja negatywna to zaś wszelkie środki dyscyplinujące, w tym regulaminy, nagany, kary pieniężne czy upomnienia. Są to ostrzeżenia, które pokazują, czym może grozić łamanie ustalonych zasad. Uzasadnieniem motywacji negatywnej jest fakt, że pokazywanie błędów i wyciąganie konsekwencji wobec osób za nie odpowiedzialnych, ma zapobiegać popełnianiu owych błędów w przyszłości. W rzeczywistości jednak stosowanie kar i ostrzeżeń zamiast motywować może działać odstraszająco. Strach przed karą może utrudniać wydajną pracę. Dużo lepsze w perspektywie długofalowej są pozytywne motywatory w pracy, które wspierają kreatywność i produktywność.

Teoria motywacji – skuteczne motywatory do pracy

Warto przyjrzeć się temu, co o motywacji mówią teoretycy. Podstawowym podejściem do zagadnienia motywacji jest piramida Maslowa. Podstawą piramidy są potrzeby fizjologiczne (czas na posiłek, wygodne stanowisko pracy). Tuż nad nimi znajduje się poczucie bezpieczeństwa (stabilność zatrudnienia, odpowiednie wynagrodzenie). Wyżej w hierarchii są kolejno potrzeby przynależności (dobra atmosfera, poczucie bycia częścią firmy, pozytywne relacje pracownicze), uznania (pochwały, docenianie, premie) i na końcu – samorealizacja (możliwość rozwoju). Według Maslowa najpierw trzeba zaspokoić potrzeby z niższych szczebli, a dopiero potem zająć się potrzebami wyższymi. Działanie w odwrotnej kolejności nie przyniesie efektów. Potrzeby zawarte w hierarchii Maslowa można określić jako główne motywatory do pracy.

J. W. Atkinson podaje nieco inną teorię. Według niego tym, co motywuje ludzi do działania, jest:

• wartość, jaką ma cel,
• wiara w możliwości osiągnięcia celu,
• zachęta zewnętrzna związana z celem.

Oznacza to, że cel powinien być zgodny z wartościami ważnymi dla pracownika, a także możliwy do wykonania – a przy tym niezbyt trudny i niezbyt łatwy. Zachętą do osiągnięcia celu mogą być pochwały, dodatkowe benefity czy perspektywa awansu. Wtedy motywacja pracownika jest najwyższa.

A jak to wygląda w praktyce? Jakie motywatory do pracy są najskuteczniejsze?

Finansowe motywatory do pracy

Pierwszym, najbardziej oczywistym motywatorem do pracy są pieniądze. Im są one większe, tym bardziej motywują do działania i skłaniają do podejmowania dalszych starań. Zarobki powinny być dopasowane do rodzaju wykonywanych obowiązków, a przy tym satysfakcjonujące i takie same lub wyższe niż średnia rynkowa. Nowe pokolenie kieruje się zasadą „pracuję, aby żyć, a nie żyję, aby pracować”. Oznacza to, że praca powinna zapewniać zatrudnionym takie dochody, które umożliwią im opłacenie wszelkich zobowiązań (mieszkanie, kredyt, rachunki, bieżące płatności), a przy tym pozwolą na finansowanie zagranicznych wakacji, inwestowanie w rozwój osobisty i realizację prywatnych pasji. 

Poza podstawowym wynagrodzeniem dobrymi motywatorami są podwyżki, dodatkowe premie uznaniowe lub uzależnione od wyników oraz nagrody dla pracowników za wybitne osiągnięcia.

A co, poza płacą, motywuje pracowników?

Skutecznym motywatorem do pracy bez wątpienia są dogodne warunki zatrudnienia, a w tym atrakcyjny system benefitów. Karty wstępu do obiektów sportowych, samochód służbowy do użytku prywatnego, bony na pracownicze zakupy, paczki świąteczne, czy też atrakcyjne zniżki pracownicze – benefity mogą stanowić dodatkową zachętę do działania.

Duże znaczenie ma również prestiż zajmowanego stanowiska tudzież prestiż całej organizacji. Prestiż może przekładać się na wysoki status społeczny i szacunek otoczenia, co samo w sobie jest skutecznym motywatorem do pracy.

Dzisiejszy pracownik chce nieustannie się rozwijać. Pragnie podnosić swoje kompetencje, awansować i tworzyć atrakcyjne CV. Skutecznym motywatorem do pracy jest więc możliwość rozwoju osobistego. Jako pracodawca powinieneś dostrzec potencjał poszczególnych pracowników i stworzyć im odpowiednie warunki do rozwoju.

Doskonałym pozapłacowym motywatorem do pracy jest work-life balance, czyli zachowanie równowagi między życiem osobistym a zawodowym. Praca po godzinach i częste wyjazdy służbowe zaburzają równowagę między życiem prywatnym a karierą. Dzisiejszy pracownik chce mieć czas na to, by odpoczywać z rodziną i przyjaciółmi, czy czasem uciec chociaż na chwilę gdzieś w spokojne miejsce, by odpocząć od miejskiego zgiełku, naładować baterie i z nową energią wrócić do pracy.

Dobra atmosfera w firmie jako skuteczny motywator do pracy

W pracy spędzamy przynajmniej 8 godzin każdego dnia, co daje nam nawet 1/3 naszego całego życia. Dlatego chcemy się w niej dobrze czuć. Pracownik, do tego, by działać efektywnie i odnosić sukcesy, potrzebuje luźnej, przyjaznej atmosfery w miejscu pracy. A co wpływa na dobrą atmosferę w pracy? Poza wsparciem szefa, sprawiedliwym traktowaniem i logicznym podziałem obowiązków, są to relacje ze współpracownikami. 

Zespół można integrować zarówno w pracy, jak i poza nią. Do skutecznych form integracji zaliczymy m.in.: ciekawe gry, które urozmaicą codzienną pracę, wspólne wyjścia do restauracji czy w inne miejsca, imprezy firmowe, inspirujące warsztaty oraz wyjazdy firmowe wypełnione po brzegi nietuzinkowymi atrakcjami. Szczególnie pomocne mogą okazać się wycieczki pracownicze. Dwu- bądź trzydniowy wyjazd w malownicze miejsce to gwarancja doskonałej zabawy i niezapomnianych przygód. Spokojna okolica sprzyja pogłębianiu koleżeńskich relacji. Wyjazd integracyjny to sposób na rozluźnienie atmosfery i rozbudzenie motywacji do działania.